هزار روز اول زندگی: پنجره طلایی رشد و سلامت
هزار روز اول زندگی(از زمان لقاح تا پایان 2 سالگی) مهم‌ترین دوره رشد و تکامل کودک است. این دوره اساس سلامت جسمی، شناختی، عاطفی و حتی اجتماعی فرد را در تمام عمر تعیین می‌کند. تحقیقات نشان داده که تغذیه، مراقبت صحیح در این دوران، تأثیر عمیقی بر پیشگیری از بیماری‌های مزمن مانند دیابت، فشارخون، چاقی و اختلالات روانی در بزرگسالی دارد
چرا 1000 روز اول این‌قدر حیاتی است؟ا
. رشد سریع مغز و سیستم عصبی
هشتاد درصد رشد مغز در این دوره اتفاق می‌افتد.
تشکیل سیناپس‌های عصبی با سرعت بالا رخ می‌دهد
پنجاه درصد رشد قدی تا 2 سالگی اتفاق می‌افتد
:تغذیه نامناسب در این دوره با افزایش خطر
- چاقی، دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی-عروقی در بزرگسالی.
.
عوامل کلیدی در 1000 روز اول
تغذیه مادر در بارداری بسیار مهم هست.
کمبود آهن/ید در مادر با کاهش ضریب هوشی کودک.
و کمبود فولات با نقص لوله عصبی همراه هست .
شیردهی انحصاری تا 6 ماهگی
شیر مادر بهترین منبع تغذیه حاوی آنتی‌بادی‌ها و فاکتورهای رشد.
. وباعث کاهش خطر عفونت‌های گوارشی و تنفسی میشود
تغذیه تکمیلی مناسب (از 6 ماهگی)
- اجتناب از شیر گاو قبل از 1 سالگی (خطر کم‌خونی فقر آهن).
محیط عاطفی ایمن
- تماس پوستی (نوازش، بغل کردن) در رشد عاطفی سالم کودک نقش دارد.
: پیشگیری از عفونت‌ها با
واکسیناسیون به موقع
رعایت بهداشت آب و غذا
تأثیرات بلندمدت غفلت در 1000 روز اول
سوءتغذیه ، کوتاهی قد، کاهش توانایی جسمی
اختلال یادگیری .
عفونت‌های مکرر ، سیستم ایمنی ضعیف‌تر
استرس و محرومیت عاطفی ،اختلالات روانی (اضطراب، افسردگی)
نقش سیستم سلامت
. آموزش به مادران در مورد اهمیت تغذیه، شیردهی
پایش رشد کودک (قد، وزن، دور سر) و مداخله به موقع در موارد سوءتغذیه.
تجویز مکمل‌ها
. حمایت روانی-اجتماعی از مادران برای کاهش استرس و افسردگی پس از زایمان.
کلام آخر
هزار روز اول زندگی، فرصتی تک‌رار ناشدنی برای ساختن پایه‌ای سالم برای آینده کودک است. هرگونه کمبود یا غفلت در این دوره می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد. آموزش، پیشگیری و مداخله زودهنگام در این دوره اهمیت زیادی دارد.
